مانیتورینگ شبکه چیست؟
در دنیای امروز بحث مانیتورینگ شبکه در سراسر صنعت فناوری اطلاعات رایج شده و مانیتورینگ یک فرایند فوق حیاتی است که طی آن تمام اجزای شبکه از جمله روترها، سوئیچ‌ها، فایروال‌ها، سرورها و ماشین‌های مجازی از نظر خطا و عملکرد تحت نظارت قرار می‌گیرند و دسترسی‌پذیری آنها به‌طور مداوم ارزیابی می‌شود. این نظارت کاملا فعالانه است و مشکلات عملکردی و تنگناها را در همان مراحل اولیه شناسایی می‌کند تا کار به خرابی شبکه نرسد. به تعبیر دیگر مانیتورینگ سلامت شبکه را در لایه‌های سخت افزاری و نرم افزاری آن ردیابی می‌کند. طوری که از هرگونه خرابی جلوگیری شود و در صورت بروز مشکلات، عیب‌یابی و برطرف‌کردن مشکل در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود.
درنهایت باید عنوان کرد که سیستم نظارت بر شبکه یا network monitoring با گرد هم آوردن اطلاعات به‌صورت لحظه‌ای در کنار دسته‌بندی بهینه آنها، یکی دید کلی از وضعیت شبکه را ارائه می‌دهد. همچنین این سیستم با استفاده از پروتکل‌های الحاقی در زمان‌های تعیین شده، اقداماتی مانند آپدیت یک قسمت یا ارسال هشدار به administrator یا مدیر شبکه را انجام می‌دهد.
چه مواردی را می‌توان مانیتورینگ یا نظارت کرد؟
مدیران شبکه، کاربران قدیمی و اصلی ابزارهای مانیتورینگ محسوب می‌شوند. این افراد مسئول نظم کاری شبکه هستند و بینش ترافیک شبکه برای آنها فوق‌العاده حائز اهمیت است. در گذشته فقط مدیران شبکه‌های بزرگ به ابزارهای مانیتورینگ احتیاج داشتند؛ اما امروز با توجه به روند رو به افزایش حجم ترافیک و تعداد روزافزون دارایی‌های دیجیتال هر شرکت، مدیران شبکه‌های مشاغل کوچک نیز به دید کافی از ترافیک شبکه احتیاج دارند. به‌علاوه ضرورت استفاده از هوش مصنوعی برای تجزیهوتحلیل و گزارش‌گیری پیشرفته هر روز بیشتر از قبل احساس می‌شود.
دقت کنید که نظارت بر شبکه فقط نظارت بر اجزای سخت‌افزاری مانند روترها، فایروال‌ها و سوئیچ ها نیست. سیستم مانیتورینگ علاوه بر تجزیه و تحلیل پارامترهای کلیدی مانند دسترسی‌پذیری شبکه، مدت‌زمان پاسخگویی، استفاده از دیسک، استفاده از CPU و زمان انجام کار، پارامترهای سخت افزاری مانند سرعت فن، دما و وضعیت منبع تغذیه را نیز تجزیه و تحلیل کرده و آنها را بر اساس آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده، اصلاح می‌نماید.
در نهایت گروه دیگری از کاربران سیستم‌های مانیتورینگ ادمین های امنیتی هستند که برای تضمین امنیت شبکه به مجموعه گسترده‌ای از ابزارهای حفاظتی همچون فایروال‌ها، حفاظت نقطه پایانی، و سیستم‌های مدیریت حادثه تکیه می‌کنند و برای اطمینان از وضعیت عملکرد آنها، به سیستم‌های نظارتی احتیاج دارند.
موارد ذکر شده از مهم‌ترین‌هایی بودند که توسط مانیتورینگ شبکه زیر نظر گرفته می‌شود تا اطلاعات مفید و کاربردی دررابطه با سلامت شبکه و سیستم‌های در حال اجرا در کنار عملکرد و بهره‌وری زیر‌ساخت‌ها داشته باشید. همچنین تا حدودی امنیت شبکه با نتورک مانیتورینگ محقق خواهد شد اما بهتر است تا مفهوم آن را با تست نفوذ شبکه اشتباه نگیرید. این دو مورد کاملا جدا هستند زیرا که باتکیه‌بر نظارت شبکه یک سری اطلاعات کلی عاید مدیران فعال در این قسمت خواهد شد در حالی در تست نفوذ شبکه با بهره‌گیری از روش‌ها و متد‌های مختلف هک به‌صورت قانونی، در صدد نفوذ و هک سیستم هستیم.
ویژگی مهم ابزار های مانیتور شبکه
با وجود صدها نرم افزار مانیتورینگ شبکه که در حال حاضر در بازار موجود است، مهم است موقع انتخاب آنها ویژگی‌های کلیدی ابزارهای مانیتورینگ را به‌خاطر داشته باشیم. از جنبه‌های مهم نظارت بر شبکه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نظارت بر تجهیزات ضروری
تاثیر خرابی‌ها بر عملکرد شبکه مثل روز روشن و واضح است و با بررسی مداوم دستگاه‌ها و معیارهای عملکردی مناسب، می‌توان این ایرادات را خیلی زود برطرف کرد. دستگاه‌هایی مثل رایانه‌های رومیزی و چاپگرها نیازی به نظارت مکرر ندارند، اما سرورها، روترها و سوئیچ‌ها باید پیوسته تحت نظارت باشند. بنابراین حتما ابزاری که برای مانیتور شبکه استفاده می کنید باید نظارت کافی بر تجهیزات ضروری شبکه را داشته باشد.
بهینه‌سازی بازه زمانی مانیتورینگ
بازه مانیتورینگ گویای تعداد دفعات ارزیابی عملکرد شبکه و دستگاه‌هاست. دسترسی‌پذیری دستگاه‌ها باید در کوتاه‌ترین فاصله زمانی (ترجیحا هر دقیقه) بررسی شود. آمار CPU و حافظه را می‌توان هر 5 دقیقه یک بار کنترل کرد. در ابزار مورد استفاده برای مانیتورینگ لازم است بازه های زمانی بررسی شبکه به صورت بهینه باشد.
انتخاب پروتکل مناسب
بهتر است سراغ یک پروتکل مدیریت شبکه امن با کمترین میزان مصرف پهنای باند بروید. اکثر دستگاه‌های مانیتور شبکه و سرورهای لینوکس از پروتکل‌های SNMP و CLI و دستگاه‌های تحت ویندوز از پروتکل WMI استفاده می‌کنند.
تعیین آستانه‌ها و ارسال هشدار
خرابی شبکه هزینه زیادی دارد و پیش‌گیری ایرادات آن بهتر از درمان آنهاست. اینجاست که آستانه‌ها وارد عمل می‌شوند و با اعمال محدودیت، نقش کلیدی در برنامه نظارت بر شبکه ایفا می‌کنند. هر زمان هر یک از این محدودیت‌های آستانه شکسته شود و نقضی رخ دهد، قبل از آنکه شبکه از کار بیافتد،باید برنامه مانیتورینگ به کاربر هشدار دهد.
داشبورد و سفارشی سازی
داده‌ها باید به بهترین شکل ممکن در اختیار کاربر شبکه قرار گیرد و تیم IT باید در بدو ورود به داشبورد از وضعیت معیارهای کلیدی شبکه باخبر شوند. به‌عبارتی وضعیت فعلی شبکه و تجهیزات آن مثل روترها، سرورها، سوئیچ‌ها، خدمات، برنامه‌ها و فایروال‌ها باید در داشبورد قابل دسترسی باشد و چه بهتر که بتوان آنها را به‌دلخواه سفارشی‌سازی کرد.
مزایای استفاده از سیستم مانیتورینگ شبکه برای کسب‌وکارها
